Sinds 14 april, een half jaar nu, wroeten Blonde Arie & Slome Japie er lustig op los, op een braakliggend terrein aan de Veerlaan in Rotterdam. Liefdevol worden ze verzorgd, gevoed en gemasseerd door hun varkensboeren & -buren, door jong & oud op de Kaap. De varkens hebben hun hart op Katendrecht verloren! Voor zolang het duurt, want in november gaan ze naar de slacht en worden ze opgegeten.

 

Ook wij, Rotterdamse Oogst versterkt door een groep van zo'n 25 varkensboeren, hebben ons hart verloren. De dagelijkse zorg voor de varkens blijkt een geweldig avontuur: Berg je voor de bargen! We bouwden een hek en kot in de vrieskou, maakten ons s'nachts zorgen om het wel en wee van de varkens. We hielden wekenlang de wacht en hebben de buurtkinderen uitgelegd wat varkens zijn en hoe je daarvoor zorgt. We staan klaar als de waterbak weer eens ingegraven moet worden, we maken modderpoelen en smeren ze met zonnebrandcreme in als de zon schijnt. We sussen ruzies tijdens het eten, en aaiden liefdevol over hun warme buiken toen ze hun eerste vaccinatie kregen. We zijn met ze op de nationale tv geweest en vierden onlangs hun verjaardag. We verbaasden ons over hun zindelijkheid, hun slaapritme en hun vraatlust. We leerden de verschillende knorgeluiden herkennen en zijn nog steeds best onder de indruk als ze op ons af komen rennen. 

 

Maar we verloren niet alleen ons hart aan de varkens. Ook voor Varkenshuis Rotterdam, de fysieke plek op Katendrecht, liepen we warm. Het braakliggende terrein waarop het Varkenshuis is geplaatst blijkt een plek te zijn geworden waar mensen elkaar ontmoeten, zorgen voor 2 dieren en voor elkaar, elkaar gedag zeggen en plezier maken. Maar ook een plek waar gesprekken plaatsvinden aan het hek. Over varkens, over het opeten van varkens, van deze varkens. Gesprekken met jong en oud, eerlijk en open, vrolijk, serieus en ontroerend. Meest gestelde vragen? "Wat gebeurt er met de varkens?" en "Wanneer gaan ze naar de slacht?".

 

De varkens zijn niet onopgemerkt gebleven. Ook de buurtbewoners hebben hun hart verloren aan de knorrende knarren. Al geruime tijd doen er geruchten de ronde dat er petities gehouden worden om de varkens te redden. Inmiddels zijn deze geruchten bevestigd. De postbode bezorgde een dikke enveloppe, gevuld met vrolijk gekleurde A4-tjes vol met handtekeningen, 2300 in totaal. En op werelddierendag ging de Facebook-pagina "Red Arie & Japie" publiek.

 

Veel mensen zijn beroerd door deze twee beroemde varkens. Het vlees heeft een gezicht gekregen. En ook nog een naam. Wij zijn blij met alle mensen die Arie en Japie waarderen en willen dat ze blijven leven. We hopen dat ze daardoor ook echt nadenken over waar vlees vandaan komt en misschien wat vaker het anonieme vlees uit de supermarkt laten liggen. Net als wij. Bovendien laten de protesten zien dat de mensen weer vertrouwen hebben in hun buurt. Toen we begonnen vreesden buurtbewoners voor het leven van de varkens, bang dat de varkens iets aangedaan zou worden door buurtschorem. Er is niks gebeurd. Wat blijkt? Varkens kunnen heel goed in de stad leven, ook zonder permanenente bewaking. En ze leveren een bijzondere plek op waar mensen elkaar spreken. Dat weten we nu. En daar zijn we best groos op!

 

Maar het Varkenshuis Rotterdam is een tijdelijk project. Het is bedoeld om van een braakliggend terrein een levendige plek te maken, in dit geval letterlijk een levende plek. Én voor ons en de groep varkensboeren een project om hun relatie tot het eten van vlees te onderzoeken. Zoals vaak bij tijdelijke projecten in de publieke ruimte was er veel protest bij de start. En nu, bij vertrek, is er nog meer protest. Dat er hier dieren in het spel zijn die opgegeten gaan worden versterkt dit.  

 

Met de groep varkensboeren is destijds een uitweg afgesproken. Wij wisten tenslotte ook niet hoe we het zouden gaan ervaren. Ook ons vlees kwam altijd uit een bakje in de supermarkt. Als een meerderheid van de varkensboeren tegen de slacht zou zijn, dan kan dit onder de voorwaarde dat diezelfde varkensboeren de dagelijkse zorg en verantwoordelijkheid voor plek en varkens (in tijd, geld en risicio's) geheel op zich zouden nemen, op Katendrecht en voor de rest van de varkenslevens (ze kunnen 15 jaar oud worden). En dat wij er in dat geval natuurlijk ook vanuit gaan dat deze tegenstanders van de slacht zich bekeren tot het vegetarisme. 

 

In de groep zijn er geen mensen opgestaan die de slacht willen tegenhouden. En misschien is dat ook niet zo vreemd. We zijn -bijna- allemaal vleeseters, die hebben gekozen om zelf een grotere verantwoordelijkheid te dragen. Als we vlees willen eten, dan ook vlees van een dier dat we zelf verzorgd hebben. Wij vinden het nu raar om in plaats van deze varkens twee andere varkens te gaan eten, alleen omdat we die niet verzorgd hebben. Al zullen we ook best even moeten slikken als het zover is.

 

Varkenshuis zal dit jaar nog stoppen, zoals gepland. Volwassen beren zijn niet meer geschikt om op een publieke plek te houden. Ze worden te gevaarlijk. Bovendien is het terrein volgend jaar niet meer beschikbaar, omdat er gebouwd gaat worden. Net als op een kinderboerderij, waar de meeste beren als big al verkocht worden, zullen de varkens er straks niet meer zijn. We willen wel heel graag een passend vervolg op Katendrecht organiseren. Een nieuwe liefst blijvende levendige plek, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. En op een betekenisvolle manier kennis kunnen maken met dieren. Met nieuwe varkens voor het vlees, schapen voor de wol, of kippen voor de eieren. Wie doet er mee?